«Σπουδαίος στόχος η οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ»

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΕΛΑΚΗΣ
ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Απάντησε σε όλα…

- Ναι, ο φόρος ακινήτων “προσβλέπει” στην χρηματοδότηση των Ο.Τ.Α. και την παύση της Κρατικής χρηματοδότησης, αλλά, ταυτόχρονα, και στην κομματική “απελευθέρωση” της Τ.Α...

- Ναι, θα γίνουν εκκαθαρίσεις στους Ο.Τ.Α., αλλά προσεκτικά, με διαφάνεια και δικαιοσύνη...

- Ναι, δύο λίστες στις Αυτοδιοικητικές Εκλογές, αλλά ανάδειξη άξιων και ικανών, “ελεύθερων”… προσώπων...

...κι άλλα “Ναι”, που ίσως - ή μάλλον σίγουρα - να είναι σκληρά, ανατρεπτικά αλλά τουλάχιστον είναι αιτιολογημένα.
ΕΡ.: Υπουργέ, με τους εκπροσώπους και των δύο βαθμών της Τ.Α. να διαμαρτύρονται για τις μεγάλες μειώσεις στα έσοδά τους «ήρθε» και η ανακοίνωση του Πρωθυπουργού για χρηματοδότηση των δήμων από την φορολογία ακινήτων. Ποιά είναι πραγματικά η σκέψη της Κυβέρνησης;

Όπως είπε ο Πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, η ανάθεση του φόρου ακινήτων στους Δήμους είναι μια σκέψη που διατυπώνεται, εδώ και καιρό, και είναι στη σωστή κατεύθυνση.

Όπως ξέρετε, ήταν για χρόνια πάγιο αίτημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ εφαρμόζεται σε πολλές άλλες χώρες με καλά αποτελέσματα. Θέλει, ωστόσο, πολλή και καλή προετοιμασία, αλλά και χρόνο, προκειμένου να υπάρξει ένα ασφαλές και διαφανές πλαίσιο, προκειμένου οι Δήμοι να κατανέμουν δίκαια και να εισπράττουν αποτελεσματικά τους φόρους αυτούς. Είναι, όμως, μια σκέψη σε σωστή κατεύθυνση που μας απασχολεί σοβαρά.

ΕΡ.: Οδηγούμαστε, δηλαδή, σε «μοντέλα» πλήρους οικονομικής αυτάρκειας και αυτοτέλειας των Δήμων και των Περιφερειών, μέσα από εισπρακτικούς μηχανισμούς και ιδία παραγωγή εσόδων, με το Κράτος να παρεμβαίνει μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις;

Η πλήρης οικονομική αυτάρκεια και αυτοτέλεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ένας εξαιρετικά σπουδαίος στόχος, που θα βοηθούσε, τόσο την Αυτοδιοίκηση, όσο και την Κεντρική Διοίκηση.

Το Κράτος αντί να χρηματοδοτεί τους Δήμους, να τους εκχωρήσει το δικαίωμα στο φόρο ακινήτων. Αυτό, ωστόσο, απαιτεί - επαναλαμβάνω - πολύ προσεκτική προετοιμασία, οργάνωση και στελέχωση.

Θα συνέβαλλε, πάντως, στην τόνωση και στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, αλλά και στην αντιμετώπιση των μεγάλων καθημερινών προβλημάτων. Και βέβαια, στην απεξάρτηση της Αυτοδιοίκησης από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό των κομμάτων.

«Καμία αλλαγή στον Εκλογικό Νόμο για τις Εθνικές Εκλογές σε αντίθεση με τις Αυτοδιοικητικές…»

ΕΡ.: Για τον ίδιο αυτό σκοπό έχετε πει πως, ετοιμάζετε αλλαγές στον Εκλογικό Νόμο για τις Αυτοδιοικητικές Εκλογές. Αλήθεια, έχουμε κάτι «χειροπιαστό»; Και με την ευκαιρία, αλλαγές στο Νόμο για τις Βουλευτικές Εκλογές, όπως ήδη ζητούν κάποια κόμματα, θα έχουμε;

Σ’ ό,τι αφορά τις Εθνικές Εκλογές, όπως ήδη έχω πει, δεν τίθεται κανένα ζήτημα. Σ’ ό,τι αφορά, όμως, τις Αυτοδιοικητικές Εκλογές έχουμε καταθέσει συγκεκριμένη μεταρρυθμιστική πρόταση και επεξεργαζόμαστε ήδη τις επιμέρους λεπτομέρειες.

Στόχος μας είναι μια ουσιαστική μεταρρύθμιση, που να δίνει στους δημότες τη δυνατότητα να επιλέγουν ως μέλη των Δημοτικών Συμβουλίων εκείνους που θεωρούν ικανούς και άξιους άσχετα από το Συνδυασμό με τον οποίο «κατεβαίνουν».

Είναι μια μεγάλη μεταρρύθμιση, που θα επιτρέψει την ανάδειξη καταξιωμένων πολιτών και θα απαλλάξει τους Δήμους από τον κομματισμό.

Μια μεταρρύθμιση που - όπως δείχνουν ο δημοσκοπήσεις - υιοθετείται από τη μεγάλη πλειονότητα των πολιτών.

Υπάρχουν, βεβαίως, επιμέρους ζητήματα για τα οποία κατατίθενται διαφορετικές εισηγήσεις.

Ποιός και γιατί να αρνηθεί μια μεταρρύθμιση, που περιορίζει χρεοκοπημένες αντιλήψεις και ανταποκρίνεται στα αιτήματα των πολιτών;
ΕΡ.: Ποιά ακριβώς, δηλαδή, είναι η κατεύθυνση στην οποία κινείστε για τις Αυτοδιοικητικές Εκλογές;

Προτείνουμε να υπάρχουν δύο ενιαίες λίστες. Μία, με τους υποψηφίους Δημάρχους και άλλη μία, με τους υποψήφιους Δημοτικούς Συμβούλους, με αλφαβητική σειρά.

Κάθε δημότης θα έχει τη δυνατότητα να «σταυροδοτήσει» τον υποψήφιο Δήμαρχο που επιθυμεί, αλλά και όποιους υποψήφιους Δημοτικούς Συμβούλους προτιμά, άσχετα από το Συνδυασμό με τον οποίο «κατεβαίνουν».

Σε επίπεδο Δημοτικών Συμβούλων, ποιοί θα εκλέγονται; Αυτοί που θα έχουν συγκεντρώσει τους περισσότερους σταυρούς. Υπάρχει βέβαια ένα ζήτημα, που αφορά στην «κυβερνησιμότητα» του κάθε Δήμου. Δηλαδή το τί θα γίνεται στην περίπτωση που ένας Δήμαρχος δεν έχει τον απαιτούμενο αριθμό Δημοτικών Συμβούλων για να στηρίζει τις επιλογές του. Είναι κάτι που το εξετάζουμε προσεκτικά και θα υπάρξει ικανοποιητική λύση.

«Εκκαθαρίσεις σε Δημοτικές Επιχειρήσεις και Νομικά Πρόσωπα Ο.Τ.Α. Δεν ανέχομαι ούτε “σκιά” αδιαφάνειας!»

ΕΡ.: Υπουργέ, πιστεύετε ότι ο σκοπός της επίτευξης οικονομίας με το πρόγραμμα «κινητικότητας» θα συνοδευτεί και από δικαιοσύνη στην επιλογή του προσωπικού και από αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους ΟΤΑ, κάτω από τη «βία» του χρόνου, που μας έχουν επιβάλει οι δανειστές μας;

Τους τελευταίους μήνες είχαμε συχνές συναντήσεις, τόσο με τους Δημάρχους, όσο και με τους εργαζόμενους στους ΟΤΑ. Υπήρξε, ήδη, συμφωνία για τη «διαδημοτική εθελοντική κινητικότητα» και εξετάζουμε ένα προς ένα τα επόμενα βήματα. Σε κάθε περίπτωση, γνώμονάς μας είναι η διαφάνεια και η δικαιοσύνη στην επιλογή του προσωπικού. Θέλουμε ουσιαστικά αξιολόγηση δομών και ανθρώπινου δυναμικού.

Θέλουμε, ταυτόχρονα, οι ΟΤΑ να προσφέρουν επιτέλους καλύτερες υπηρεσίες στο δημότη, μέσα από τον εξορθολογισμό των Υπηρεσιών των Δήμων, χωρίς να προκύψει καμία απόλυση.

Καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να επιλύσουμε προβλήματα στους Δήμους, που έχουν έλλειψη προσωπικού, με προσωρινή διαθεσιμότητα, μέσα από την οποία θα προκύψουν μετακινήσεις από Δήμους που έχουν πλεονάζον προσωπικό, στους Δήμους που έχουν κενά.

Προχωρούμε, ταυτόχρονα, και στην εκκαθάριση Δημοτικών Επιχειρήσεων, που δεν μπορούν ούτε να σταθούν στα πόδια τους, ούτε το έργο που ανέλαβαν να φέρουν σε πέρας. Θέλουμε να μπει τέλος σε κάθε εστία σπατάλης και να υπάρχει απόλυτος σεβασμός στο χρήμα του πολίτη, που δεν αντέχει άλλο.

ΕΡ.: Αναφερόμενος στις Δημοτικές Επιχειρήσεις, σε ποιά Νομικά Πρόσωπα των ΟΤΑ πιστεύετε ότι υπάρχουν τα περισσότερα φαινόμενα αδιαφάνειας και τί σκοπεύετε να κάνετε γι’ αυτό; Χρειάζεται, πιθανά, ένας πιο σκληρός «Καλλικράτης»;

Η εφαρμογή του «Καλλικράτη», κατά την τελευταία τριετία, ανέδειξε συγκεκριμένα προβλήματα και αδυναμίες, που καθιστούν αναγκαία μια νέα νομοθετική παρέμβαση, που θα εισάγει ουσιαστικές διορθωτικές αλλαγές, σε θεσμικά και οικονομικά ζητήματα των ΟΤΑ, προκειμένου να διασφαλίζει την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία τους.

Αυτή η νομοθετική πρωτοβουλία θα έρθει σύντομα προς ψήφιση στη Βουλή και θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την ενεργοποίηση του θεσμού του «Συμπαραστάτη του Δημότη» και του «Ελεγκτή Νομιμότητας», την ενίσχυση της διαφάνειας στα οικονομικά των Νομικών Προσώπων, την καθιέρωση της αναθεώρησης του Προϋπολογισμού των ΟΤΑ, όταν διαπιστώνεται από την αρμόδια Οικονομική Επιτροπή ότι, αυτός δεν βγαίνει, την απλοποίηση της διαδικασίας μίσθωσης ακινήτων από τους δήμους, για κάλυψη αναγκών στέγασης σχολικών μονάδων και τη διευκόλυνση της πρόσληψης προσωπικού σε Υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα, που δεν προκαλούν δημοσιονομικό κόστος.

Σε ό, τι αφορά το πρώτο ερώτημά σας απαντώ σύντομα και κατηγορηματικά. Δεν πρόκειται να ανεχτούμε, ούτε φαινόμενα, αλλά ούτε καν «σκιές» αδιαφάνειας. Είναι βασική απαίτηση των πολιτών που περνούν σήμερα πολύ δύσκολες μέρες και κανένας δεν έχει το δικαίωμα να χαρίζεται σε κανένα. Ο νόμος θα εφαρμόζεται παντού και - όπως είπα - θα υπάρξουν σύντομα οι αναγκαίες αλλαγές, ώστε να υπάρχει αυστηρότερος και αποτελεσματικότερος έλεγχος.

ΕΡ.: Κλείνοντας Υπουργέ, εφαρμόζεται ένα «βίαιο» πρόγραμμα μεταρρύθμισης στην Τ.Α., που η επιτυχία από την αποτυχία δεν απέχει πολύ. Αλήθεια, αν κάτι δεν πάει καλά, ποιός θα έχει κυριότερα την ευθύνη; Η Κυβέρνηση, το ΥΠ.ΕΣ., οι αιρετοί ή η Τρόικα;

Δεν θα συμφωνήσω με το χαρακτηρισμό του προγράμματος. Ούτε για την ίση απόσταση μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας. Αναπτύσσουμε κάθε προσπάθεια για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και είμαστε για το σκοπό αυτό σε διαρκή διαβούλευση με εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης.

Το κρίσιμο «δεν είναι ποιός θα φταίει σε περίπτωση αποτυχίας», αλλά «πώς θα φτάσουμε με σιγουριά, με κοινωνικά και δίκαια βήματα στον κοινό σκοπό».

Για μένα δεν υπάρχει κανένα ζήτημα μετάθεσης ευθυνών. Υπάρχει ζήτημα ανταπόκρισης τους καθενός στις υποχρεώσεις που του αναλογούν.

Θέλουμε μια Αυτοδιοίκηση απαλλαγμένη από τις «σκιές του παρελθόντος», που δεν θα σπαταλά, αλλά θα μετέχει ενεργά στην τοπική ανάπτυξη και θα προσφέρει ουσιαστικές κοινωνικές υπηρεσίες στους δημότες.